Mijn Zweedse Kerstmis

Op Kerstmis wil je thuis zijn. Da's ook de reden dat Umeå bijna helemaal is leeggelopen: Zwitser of Zweed, de meesten hebben hun familie het hele semester niet gezien - de afstanden in Zweden zijn nu eenmaal te groot om elk weekend op en af te gaan - en brengen Kerstmis met hen door. Ook ik heb ergens in mijn kleine teen wel een paar vezels die naar huis willen wandelen en bij moemoe gaan eten. Maar!

Kerstavond vieren we met de Belgen, die door een onwaarschijnlijk toeval allemaal besloten hebben in Umeå te blijven (vieren jullie dat eigenlijk in België, Kerstmis?). Er komen ook nog enkele andere mensen, want kerstavond kan je toch niemand alleen laten vieren. Met vereende krachten maken we een heerlijk kerstdiner, met focus op desserts (pièce de résistance: vijf kilo fruitsla). Ook cadeaus mochten niet ontbreken, en dus ben ik nu de trotse eigenaar van vaste én vloeibare Rock 'N' Roll Zeep, met dank aan Baukje. Zingen onder de douche wordt nu echt wel een must.

En dan nu: waar kan je Kerstmis beter vieren dan in het land van de kerstman zelf? We vertrokken dus klokslag middernacht met de auto naar Kiruna in Lappland. Negen uur lang reden we over besneeuwde wegen noordwaarts, een lange trip, maar het werd dan ook een kerstweekend om nooit te vergeten. En ik zal maar eens beginnen te vertellen waarom.

Ten eerste: we hebben rendieren gezien en zelfs aangeraakt. De meeste Zweden vinden rendieren dom, omdat ze altijd over de wegen lopen en nooit uit de weg willen gaan, maar wij vinden ze geweldig. Ze zijn niet zo schuw en vrij zachtaardig, je moet alleen oppassen dat je niet in hun gewei terechtkomt. Veel schuwer en pakken groter zijn de droom van elke reiziger in Zweden, de elanden. En guess what: die hebben we natuurlijk ook gezien! We kwamen er twee tegen onderweg naar een kennel met husky's, de prachtige sleehonden met hun felblauwe ogen.

Eveneens op het programma: het fameuze IJshotel in Jukkasjärvi. Dat dorpje heeft zo'n rare naam omdat Lappland het land is van de Sami (zeg nooit: Lappen), die hun eigen taal hebben, een verre verwant van het Fins. Op Wikipedia lees je dat de temperatuur in het IJshotel rond de -5°C is, maar daar mag je er gerust een twintigtal afdoen. Ons bezoek was dus van korte duur, maar het IJshotel is hoe dan ook een must als je Lappland bezoekt. Er is een grote inkomhal, een bar, een kapel, een heleboel kamers, en ook een twintigtal suites rond allerlei thema's, vol ijssculpturen tot op het plafond toe. In april smelt alles weer weg, en in oktober beginnen ze dan opnieuw aan editie 21. Knettergek.

Terwijl de anderen gingen hondesleeën bezochten wij de prachtige houten kerk van Kiruna, waar vooraan zowaar een vleugelpiano van Steinway & Sons stond, ik denk dat de Zweedse Kerk echt geld te veel heeft. Ook brachten we een speedbezoek aan het Samimuseum, want dat is een openluchtmuseum en het was zo'n min twintig buiten. Verder maakten we een trip van Kiruna naar Abisko, door een adembenemend berglandschap, waar we een wandeling maakten over een enorm, bevroren meer. De stilte en schoonheid van die ijsvlakte waren minstens even mooi als het IJshotel, zoveel grootser en zoveel échter.

25 december 2010, zo rond tien uur 's avonds. We nemen de auto naar de skipiste van Kiruna en parkeren ons op een stil en donker plekje. Een flinke tijd kijken we hoopvol naar de sterrenhemel, de sterrenbeelden duidelijker dan ooit, de hemel slechts sporadisch door een klein wolkje bedekt. En dan roept iemand: "Kijk, een noorderlicht!". We draaien ons om en zien een groene verticale lichtstreep, die zich openvouwt tot een groene wolk. Rechts duikt een tweede op, en een derde. Onze camera's zien niets meer dan een paar miljoen pikzwarte pixels, alsof de natuur ons wil dwingen dit wonderlijke lichtspektakel vooral zelf te onthouden. Een half uur later is hemel voor de helft met dit groene licht bedekt, en vijf minuten nadien is het helemaal weggeëbt. We rijden naar de jeugdherberg voor onze eerste nachtrust in veertig uur tijd.

Dan is het kerstmis, dan is het feest
Er is al lang geen witte kerstmis meer geweest
Er hangen slingers in onze boom
Een witte kerst is waar ik van droom

Stockholm - Riga (2)

Eerste deel: http://thomasgeudens.blogspot.com/2010/12/stockholm-riga.html

Foto's: http://www.facebook.com/album.php?aid=2095740&id=1095260922&l=80ae204954

Zaterdag 11 december
Dit weekend worden veel vluchten omgeleid, omdat het weer in Riga te slecht is. Wij hebben geluk en stappen met weliswaar een uur vertraging gewoon op Riga Airport uit het vliegtuig. Wij? Een bont gezelschap uit Umeå, bestaande uit 4 Belgen, 2 Duitsers, 2 Turken, een Pool, een Zwitser en een Italiaan. We logeren in de Friendly Fun Frank's Jeugdherberg, waarover ik vorige keer al vertelde. Er zijn bijna geen vrouwelijke gasten in de herberg, en achter de toog pronken vier enorme ijskasten, tot de laatste centimeter met bier gevuld. Frank krijgen we niet te zien, maar Jeremy maakt ons wegwijs en stelt ons het aanbod van de herberg voor: elke avond een pub tour, mogelijkheid tot bobsleeën en shooting with real guns. Bij dat laatste kon ik mijn lach toch even niet meer inhouden. In elk geval: we waren onder meer naar Riga gekomen om nog eens relatief goedkoop te kunnen feesten (Zweden: één pint van 33cl = gemiddeld vijf euro of meer), en dat hebben we 's avonds dan ook gedaan, met dank aan de pub tour.

Zondag 12 december

Russisch-Orthodoxe ker

Op een niet al te vroeg uur zijn we zaterdag nog net op tijd wakker voor de historische stadswandeling. Onze gids sprak uitstekend Engels en had best wat te vertellen. Riga is een vrij klein, gezellig stadje, goedkoop met Ryanair te bereiken en dus steeds populairder bij toeristen. Er is een voortdurende mengeling van de Letse, Russische en Westerse cultuur. Die laatste heeft een onmiskenbaar lichtbaken in het centrum van de stad geplaatst: rond een uur of vijf nemen we ons ontbijt in McDonalds, onze grootste steun en toeverlaat in deze stad met vreemde munten en een onbegrijpelijke taal. Maar voor de komende tien jaar heb ik er nu toch echt wel genoeg van. Mijn koninkrijk voor een wortel! En nog wat anders, bedenk ik me plots: Turken. In België luidruchtige immigranten met hun andere godsdienst waar je bijna niks van weet en nog minder van begrijpt. In Riga twee vrienden waarmee je 's avonds uitgaat en 's zondags zit te ontbijten in McDonald's. Tot zover het nut van vooroordelen.

Maandag 13 december
Een ontbijt op een fatsoenlijk uur, met een heerlijke omelet en een hele pot thee. Op zich niks spectaculairs, maar deze maandag heb ik er zo van genoten dat ik dat toch even kwijt moest. Achteraf bekeken we de skyline van Riga vanop de 26e verdieping van een hotel midden in de stad, en repten we ons naar het vliegveld. Bus en trein brachten ons naar Stockholm, en daar namen we de nachttrein naar het noorden. Wouter en ik zaten in een compartiment met twee Duitse studenten die ook nog in Umeå hadden gestudeerd en een Zweedse studente. We hadden een erg gezellige avond en speelden presidenten met een combinatie van Duitse, Zweedse en Vlaamse regels. Erasmus in microformaat: je ontmoet volslagen vreemden, bent na een halfuurtje al samen aan het kaarten en tien uur later vertrek je terwijl de anderen slapen, en zie je elkaar nooit meer terug.

Dinsdag 14 december
Twee uur vertraging door de sneeuw, maar dat is een beetje standaard in deze tijd van het jaar. En zo bevind ik mij om 08.13h weer in Umeå, exact een week en drie minuten nadat ik er vertrokken ben. Buitentemperatuur: een dikke -20°C. Welkom thuis.

Stockholm - Riga

Zonsopgang boven Ångermanälven

Dinsdag 7 december
Al na vijf minuten vraag ik me af waarom ik Umeå niet eerder heb verlaten. Reizen is heerlijk! Aan de andere kant van de bijna lege bus zingt een jongetje Zweedse kerstliedjes en haha, ik ken ze allemaal, na vier weken stage in een lagere school. In Härnösand krijg ik het gezelschap van Sinai, en haar 50 kg bagage. Ze komt nog even mee naar Stockholm en reist dan verder naar huis. Naar huis reizen, brr. Gek idee, daar gaan we het nu dus niet over hebben. In Stockholm hebben we gratis kost en inwoon: we logeren in het appartement van onze Franse kennis Lionel, dat leegstaat omdat hij is ingetrokken bij zijn vriendin Renée, die Taiwanese is en uitstekend kan koken. Taiwanees eten proef je maar één keer in je leven: twee seconden na de eerste hap zijn je smaakpapillen volledig weggebrand.

Panhelium

Woensdag 8 december
Op woensdag besluiten we één van de 74 musea in Stockholm te bezoeken en kiezen voor het muziekmuseum. Zomaar even tussendoor pikten we een zeldzaam atmosferisch verschijnsel mee: een panhelium, een fenomeen waarbij er twee verticale regenbogen aan weerszijden van de zon opduiken. Wat het museum betreft: Thomas loslaten in een gebouw met honderden instrumenten die je zomaar mag bespelen houdt natuurlijk risico's in, en we zitten dan ook tot een eind in de namiddag binnen. De avond brengen we weer met Lionel en Rénée door, die een Frans-Taiwanees maal voor ons bereiden.

Donderdag 9 december

De wacht wacht

Om 8.30u vertrekt Sinai's trein, als alles goed loopt is ze om 11u vanavond thuis. Ik breng haar naar het station en kruip achteraf terug in mijn bed om nog enkele uurtjes te slapen. Rond twee uur stap ik uit de metro voor een wandeling in de oude stad. Het begint harder en harder te sneeuwen en in mijn hoofd draait een medley van Abbaliedjes, duidelijker als uit de beste ipod. Zweden op zijn best. Tijdens mijn wandeling passeer ik de grootste kerstboom ter wereld, de riksdag, de opera, en een rits andere historische gebouwen. Het koninklijk paleis in Zweden wordt bewaakt door de koninklijke wacht, die het koninklijk koud heeft, stilstaand in zijn 500 jaar oude kostuum. Geheel zoals het protocol voorschrijft beweegt hij zijn handen op ritmische wijze op en neer om het bevriezen van zijn vingers te voorkomen.

Vrijdag 10 december

Stockholm by night

Belgische dag! In de voormiddag komen Nicolas en Wouter, uit Umeå, en enkele vrienden van Nicolas, uit België, in Stockholm aan. Met hen breng ik de dag door. We verkennen enkele nieuwere delen van Stockholm, en lassen natuurlijk enkele fika's in. 's Avonds bedank ik mijn Franse gastheer en Taiwanese gastvrouw door hen pannenkoeken te leren bakken. Renée probeert me wat Chinees te leren, en feliciteert me met mijn uitspraak. Volgende reis naar China? ... grapje eh moeder!

(wordt vervolgd)

Meer foto's: http://www.facebook.com/album.php?aid=2095740&id=1095260922&l=80ae204954

Nieuws (z)onder de zon

Ja jongens, het was mooi geprobeerd, dat moet ik toch toegeven. Aan de foto's te oordelen, zag het er vrij realistisch uit. Maar als jullie een échte winterprik willen, zullen jullie toch nog véél moeten leren. Min acht: grappig. Bij min acht vorige week ging ik een stukje te voet naar huis, omdat het eindelijk eens wat warmer was. De grootste giller is hoe heel Europa stilvalt bij 5 cm sneeuw. Hier liggen er dertig, en daar schijnt niemand iets van gemerkt te hebben. De sneeuw is ook de reden dat de wegen hier zo breed zijn: na een tijd heb je geen idee meer van de rand van de weg, dus dan is een meter overschot best comfortabel. Voetbalvelden worden afgedamd met sneeuw, en met de tuinslang tot blitse schaatspistes omgetoverd. Kinderen worden in fluo skipak naar school gestuurd, en buiten de stad wordt je nogal eens voorbijgeskied. Het is hier allemaal normaal.

Toen ik vanmorgen ontdekte dat het morgen min drie werd, was ik even ongerust. Min drie, hoe voelt dat? Ga ik veel te warm hebben en smelten? Gaat alle sneeuw ook smelten en heel Umeå in een enorme tsunami ten onder doen gaan? Ik besloot dus veiliger oorden op te zoeken: dinsdag vertrek ik voor een week op reis, eerst naar Stockholm en daarna naar Riga. In Stockholm verblijf ik bij Franse vrienden van de taalcursus in augustus, en in Riga is er de Friendly Fun Frank's Jeugdherberg. Riga ligt in het verre Letland, maar met zo'n naam kan er niks misgaan. Benieuwd hoe Frank eruitziet.

Op school gaat alles z'n gangetje. Vrijdag kwam Lynn Van 't Unif langs om ons te evalueren, en ze zag er vrij tevreden uit. Later die dag had ik ook examen Zweeds en ook dat ging vrij goed, het was ook niet zo erg moeilijk. Stageverslagen schrijven is nog steeds niet mijn favoriete, maar wel mijn meest tijdrovende bezigheid. Ik ben wel blij dat de taalcursus afgelopen is, want die was er de laatste weken toch wat te veel aan. Als je om zes uur 's morgens opstaat en om acht uur op school begint, heb je echt geen zin meer om van vijf tot zeven Zweedse les te gaan volgen. En stage blijft de beste manier om Zweeds te leren anyway. Ik hakkel voortdurend, rommel met de grammatica en vind om de haverklap nieuwe woorden uit, maar ik heb de indruk dat de leerlingen me toch verstaan. Als ze willen, tenminste. Wat dat betreft niks nieuws onder de zon.

Tussen de twee komende dinsdagen ben ik dus iets minder bereikbaar, maar daarna krijgen jullie uiteraard een premium vijfsterren op de eerste rij verslag van mijn reis. Ik ga proberen zoveel mogelijk foto's te nemen. Sorry trouwens dat mijn fotoproductie een beetje is stilgevallen, maar daar is een hele goeie reden voor: 1 foto = 10 seconden zonder handschoenen. In dit klimaat is dat geen optie. Maar soms kan ik het echt niet laten:

Dag en nacht spartelen om toch een stukje vijver open te houden.